بررسی صفات بیانی زبان فارسی از دیدگاه معنی شناسی شناختی

thesis
abstract

براساس دیدگاه معنی شناسی شناختی، شناخت انسان از محیط پیرامون در شکل گیری معنای زبانی نقش دارند. آنها اعتقاد دارند که معنای زبانی یک ویژگی صرفاً زبانی نیست، بلکه ارتباط انسان با محیط پیرامون در شکل گیری معنی نقش دارند. آن ها در خصوص واژه های چندمعنای زبان این اعتقاد را دارند که گسترش معنایی واژه ها به دلیل طرحواره ها و استعاره هایی است که حاصل شناخت انسان هستند. معنی شناسان شناختی الگویی به نام شبکه های شعاعی را معرفی میکنند که گسترش معنایی واژه ها را توضیح میدهد. براساس این الگو، معنای اولیه و نخست یک واژه که آن را معنای مرکزی مینامند، در مرکزیت یک شبکه شعاعی قرارمیگیرد . سایر معانی در ارتباط با آن و از طریق سازوکارهایی شناختی نظیر طرحواره های تصوری و استعاره های مفهومی ایجادمیشوند. لیکاف و همکارنش که مبدع این الگو هستند، حروف اضافه و افعال مرکب را با این الگو مورد تحلیل قرارداده اند. نتایج حاصل شده نشان میدهد که این الگو میتواند تبیین درستس از گسترش معنایی واژه های زبان به دش=ست دهد. در پژوهش حاضر، نگارنده به دنبال ارزیابی این الگو درخصوص صفات بیانی زبان فارسی میباشد. ازاین رو تعداد 25 صفت بیانی با توجه به معیارهایی انتخاب شدند و مورد بررسی قرارگرفتد. پس از بررسی مشخص شد که دیدگاه شناختی در خصوص صفات بیانی نیز میتواند الگوی مناسبی ارائه کند. همچنین مشخص گردید که معنای ضمنی در گستر معنایی صفات بیانی زبان فارسی علاوه بر سازوکارهای پیشنهادی لیکاف نقش دارند.

similar resources

بررسی و توصیف معنای واژه ی «حتی» در زبان فارسی از دیدگاه معنی شناسی شناختی

هدف از نگاشتن این مقاله بررسی معنای واژه ی «حتی» در فارسی با استفاده از ابزار شناختی موجود در زبان شناسی شناختی می باشد. برای این منظور ابتدا فرهنگ های لغات فارسی مورد بررسی قرار گرفتند تا ضعف آنها در این رابطه (ارائه ی معنا برای «حتی») برای خواننده مشخص گردد و پس از آن «حتی» در بوته ی ساختارگرایی و زایا آزموده شد و عدم پاسخگویی این دو به تحلیل شناختی از معنای «حتی» منجر شد و با مطالعه ی بیش از...

full text

طبقه بندی معنایی اصطلاحات فارسی از دیدگاه زبان شناسی شناختی

در این تحقیق به بررسی اصطلاحات در زبان فارسی پرداخته ایم. ابتدا براساس دیدگاه نانبرگ، ساگ و واسو، اصطلاحات را به دو دستۀ عبارات ترکیبیِ اصطلاحی (بخش ‍پذیر) و عبارات اصطلاحی (بخش ‍ ناپذیر) تقسیم و سپس براساس دیدگاه زبان شناسی شناختی و به طور اخص رویکرد کووکسس، آنها را بررسی کرده ایم. از منظر شناختی ساز وکارهای استعاره، مجاز و دانش متعارف، به عنوان انگیزۀ معنایی در تولید و درک اصطلاحات دخیل اند. د...

full text

ارجاع به لاوجود از دیدگاه معنی شناسی

یکی از مباحثی که اندیش ۀ فیلسوفان و اندیشمندان را در غرب و شرق به خود مشغول ساخته،تعیین ارزش صدق جملات دارای لفظ لاوجود و نیز چگونگی درک محتوای معنایی این جملاتمی باشد. بطوریکه هیچ فیلسوفی را نمی توان یافت که به این موضوع نپرداخته باشد، اما تا جایی کهنگارنده مطلع است تاکنون بررسی معنی شناختی صرف، دست کم در زبان فارسی در قالبزبان شناسی دربار ۀ الفاظ لاوجود صورت نگرفته است . هدف از نگارش این مقال...

full text

خاستگاه استعاری افعال حسی چندمعنا در زبان فارسی از منظر معنی شناسی شناختی

تا پیش از پیدایش زبان شناسی شناختی، بسیاری از زبان شناسان، استعاره را روشی برای خیال پردازی شاعرانه می دانستند. به همین دلیل، «استعاره» غالباً مفهومی ادبی به شمار می رفت. لیکن با اشاعة الگوی شناختی، کارکرد استعاره در گفتمان روزمرۀ اهل زبان مورد توجه قرار گرفت. پرسشی که در مقالۀ حاضر مطرح می شود این است که آیا «استعاره» می تواند باعث چندمعنایی در زبان فارسی شود یا نه. برای پاسخگویی به این پرسش...

full text

جایگاه معنی در سبک شناسی شعر فارسی

شعر فارسی در چهار دوره سبک خراسانی، عراقی، هندی و بازگشت، شعری است معطوف به معانی و اندیشه های گوناگون اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فیر آن. شاعران بزرگ فارسی گو نیز ارزش و اعتبار معنی را در شعر بسی والاتر از نقش و جایگاه مختصات زبانی و شیوه های تعبیر و بیان دیده اند...

full text

نقش معنی و مسأله «حذف» در زبان فارسی از منظر زبان شناسی شناختی

رساله حاضر در قالب نوعی پژوهش نظری و توصیفی به دنبال آن است تا فرایند حذف را در چارچوب مفاهیم مطرح در معنی شناسی شناختی به طور عام و معنی شناسی قالبی به طور خاص مورد مطالعه قرار دهد و نیز از طریق مقایسه این فرایند با تحلیل های دستور سنتی به ویژه دستور زبان فارسی به تبیین دقیق تر آن بپردازد؛ آن هم به گونه ای که برحسب نوعی رهیافت بازنمودی- ارجاعی و از منظر درک معنی امکان مقبولیت بیابد. اهمیت پژوه...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده زبان و ادبیات فارسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023